انواع قوس گنبد
انواع قوس گنبدتاریﺦ پیدایش قو سها به آن زمانی برم یگردد که انسان به دنبال سرپناهی برای زندگی و امنیت م یگشت. انسان د راین زمان دریافت که با گﺬاشتن سن گهای تخت و بزرگ بر رو ییکدیگر و بر روی پای ههای سنگی سر پناهی نه چندان بزرگ را برای خود بسازد (شکل1-4). به مرور زمان با کشف سنگ آهک و به دنبال آن ملات آهک، توانست استقرار قطعات سن گها را به وسیله ملات انجام دهد. پس از آن و در دوران بعدی، با ب هکارگیری قطعات کوچ کتر سنگی به صورت پل های، پیشرفت جدیدی را د رایجاد بنا به ارمﻐان آورد. به عنوان مثال نمون های از معماری آن روز (که هنوز هم ،این 3بنا باقی مانده)، زیگورات چﻐازنبیل در استان خوزستان است. د راین بنا با اجرای شیو هی طاق و قوس، پوش شهایی را تحت ضوابﻂ فنی و با رعایت اصول هندسی ساخته شده است.
اوج استفاده ا زاین هنر و به کارگیری قو سها و گنبدها، به دوران ساسانیان م یرسد. د راین دوره بناها با ایوانهای بلند و پوش شهای گنبدی کوتاه و بلند و با مهارت خاﺹ معماران آن زمان ساخته م یشد. از نمون ههای بارز بناها ی این دوره میتوان طاق بسیار عظیم کسری(ایوان مدائن) را در تیسفون نام برد.
امروزه، نیز درمعماری جدید، به کارگیری شیوه های معماری سنتی هم چنان رونق داشته و از انواع آن در ساخت نماهای بیرونی، نعل درگاه بالای درها و پنجر هها ،ایوان ورودی مساجد و شبستا نها و … استفاده م یگردد.
ﻋﻤلکرﺩ قو سها ﺩرﻣﻘاﺑل نیروی وارﺩﻩ:
برای پوشش دادن نعل درگا هها با دهان ه های کم یا زیاد و پوشش سقف ها در شکل و فر مهای مختلف از قو سها استفاده م یشود .
چنا نچه بر قو سها، نیروی فشاری، وارد شود ،این نیرو از تیز هي قوس به پای هي دو طرف قو سها منتقل م یشود. این نیرو که حاصل وزن تیر و دیواره بر روی قو سها است، در محل تکی هگاه به دو مﺆلف هي افقی و قائم تجزیه شده ،این دو نیرو که از نیروی اصلی منشعﺐ شد هاند از طریق دیوار و ستو نهای جانبی به زمین منتقل میشود.
بنابراین لازم است که در ساختن تکیه گاه، نهایت دقت به عمل آمده تا رانش قوس بر تکیه گا هها و ستونها اثر نگﺬارد.
انواع قوسهای گنبد :
قو سها براساس شکل آن تقسیم م یشوند، هریک ازاین قو سها با توجه به نیروی فشاری وارد برآن تقسیمات هندسی و بنا به محل های حساس در قوس به 3 دسته ي کلی تقسیم میشوند.
ﻗو ﺱﻫای مدﻭر:
ازاین قو سها درتحمل نیروی فشاری و همچنین نعل درگاه های آجری در و پنجره ها و … ، به صورت قو سهای تزیینی استفاده میکنند .
ﻗو ﺱﻫای تیز:
این نوع قو س ها دارای ﻇرفیت باربری بی شتری نسبت به قو س های نیم دایر هاي بوده و در پوشش گنبدها نیز کاربرد دارد. ازاین قوس ها در کارهای تزیینی، مانند رسمی بندی ویزدی بندی به کار میرود .
ﻗﻮﺱﻫاﻯ ﺗﺰﻳﻴنی:
این نوع قوسها بیشتر جنبه ي تزیینی داشته و قابلیت باربری آن کم است. از این نوع قوسها در نماسازی و نعل درگاه، کاربرد فراوان دارد.
دیدگاهتان را بنویسید